Pilotażowy program rządu – „Cyfrowa szkoła”
Rada Ministrów podjęła (3 kwietnia) uchwałę w sprawie „Rządowego programu rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych - Cyfrowa szkoła' oraz wydała rozporządzenie w sprawie warunków, form i trybu realizacji przedsięwzięcia dotyczącego rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych - dokumenty przedłożone przez ministra edukacji narodowej.
Rada Ministrów podjęła (3 kwietnia) uchwałę w sprawie „Rządowego programu rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych - Cyfrowa szkoła' oraz wydała rozporządzenie w sprawie warunków, form i trybu realizacji przedsięwzięcia dotyczącego rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych - dokumenty przedłożone przez ministra edukacji narodowej.
Rząd zdecydował, że pilotażowo będzie realizowany program, którego głównym celem jest rozwijanie kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w edukacji. Chodzi o wspieranie modelu nauczania zapewniającego rozwijanie kreatywności, umiejętności współpracy i krytycznego myślenia uczniów, a także pozwalającego im na sprawne wyszukiwanie oraz twórcze wykorzystywanie dostępnych źródeł wiedzy.
Program opiera się na założeniu, że jednym z zasadniczych zadań współczesnej szkoły jest przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym, co oznacza, że powinni oni w szkole nabyć umiejętności posługiwania się TIK w procesie uczenia. Zadanie to ma być realizowane przez nauczycieli, którzy potrafią świadomie i umiejętnie wykorzystywać technologie informacyjno-komunikacyjne w edukacji.
Pilotaż będzie realizowany od kwietnia 2012 r. do końca sierpnia 2013 r. Weźmie w nim udział ok. 380 szkół. W ramach ewaluacji programu Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie będzie badał m.in. wpływ TIK na jakość i efekty kształcenia, a zwłaszcza podnoszenie podstawowych kompetencji uczniów (pisania, czytania, liczenia) oraz umiejętności społecznych i twórczych. Chodzi także o monitorowanie celu, jakim jest powiększenie bazy dydaktycznej szkół o nowoczesny sprzęt informatyczny. Od oceny efektów pilotażu będzie zależeć decyzja o realizacji programu wieloletniego.
Przedsięwzięcie „Cyfrowa szkoła' ma być realizowane w czterech obszarach:
„e-szkoła':
- wyposażenie (doposażenie) szkół podstawowych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia w nowoczesne pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji programów nauczania z wykorzystaniem TIK.
„e-uczeń':
- zapewnienie uczniom w klasach IV-VI szkół podstawowych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ogólnokształcących szkół muzycznych Istopnia dostępu do nowoczesnych pomocy dydaktycznych, wszczególności mobilnego sprzętu komputerowego.
„e-nauczyciel':
- przygotowanie nauczycieli do nauczania, komunikowania się zuczniami i rodzicami oraz prowadzenia dokumentacji szkolnej z wykorzystaniem TIK;
- przeszkolenie 40 „e-trenerów' i 1200 „e-moderatorów', którzy będą wspierać szkoły w realizacji zadań z zakresu stosowania TIK w praktyce szkolnej;
- organizacja sieci współpracy i szkolenia dla ok. 19 tys. szkolnych „e-koordynatorów', których zadaniem będzie szkolenie oraz wspieranie nauczycieli wnabywaniu idoskonaleniu umiejętności w pracy z wykorzystaniem TIK;
„e-zasoby edukacyjne (w tym e-podręczniki)':
- rozbudowa multimedialnych cyfrowych zasobów edukacyjnych na portalu „Scholaris' (znajdują się na nim materiały edukacyjne przeznaczone do prowadzenia zajęć lekcyjnych) oraz udostępnianie narzędzi, rozszerzających warsztat pracy nauczycieli, umożliwiających opracowywanie lekcji z wykorzystaniem TIK;
- przygotowanie nieodpłatnych e-podręczników, które będą dostępne na otwartym publicznym portalu edukacyjnym dla uczniów.
Założono, że szkoły uczestniczące w programie będą mogły wybrać do przetestowania jeden z dwóch wariantów, dotyczących wykorzystania przenośnych komputerów: 1) uczeń z mobilnego komputera korzysta wyłącznie w szkole - na lekcjach i w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych; 2) uczeń z mobilnego komputera korzysta w szkole, ale ma także możliwość wypożyczenia go do domu (dotyczy uczniów klas IV). Równolegle z tymi działaniami Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji będzie realizowało tzw. komponent badawczy, którego podstawowym zadaniem będzie przetestowanie innowacyjnych i alternatywnych - w stosunku do dwóch wymienionych wariantów - scenariuszy cyfryzacji szkół.
Na poziomie kraju program będzie koordynowany przez ministra edukacji narodowej we współpracy z ministrem administracji i cyfryzacji, na szczeblu wojewódzkim - przez wojewodów. Działania z zakresu „e-nauczyciel' i „e-zasoby edukacyjne' będą realizowane głównie przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, natomiast działania z obszaru: „e-szkoła' i „e-uczeń' mają wykonywać wojewodowie, organy prowadzące szkoły, a także Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Całkowity koszt programu to 61 mln zł. W 2012 r. na jego realizację przewidziano w budżecie państwa rezerwę celową w wysokości 50 mln zł (w tym 44 mln zł na zakup pomocy dydaktycznych). Wkład własny organów prowadzących oszacowano na co najmniej 11 mln zł. Na e-zasoby edukacyjne, w tym e-podręczniki w latach 2012-2015 zaplanowano do wydania 45,5 mln zł ze środków unijnych (Europejskiego Funduszu Społecznego). Na realizację zadań w obszarze e-nauczyciel przewiduje się przeznaczyć 20 mln zł środków unijnych (Europejski Fundusz Społeczny).
Kwalifikacji szkół do udziału w programie będzie dokonywał wojewoda spośród placówek, których organy prowadzące (samorząd terytorialny) wystąpiły z wnioskiem o udzielenie wsparcia finansowego na zakup pomocy dydaktycznych i innego sprzętu niezbędnego do realizacji programów nauczania z wykorzystaniem TIK.
Wsparcie finansowe zostanie udzielone organom prowadzącym szkoły - jednostkom samorządu terytorialnego - w formie dotacji celowej z budżetu państwa. Za te pieniądze będą mogły kupić m.in: przenośne komputery dla uczniów i nauczycieli, drukarki, skanery, tablice interaktywne, projektory multimedialne. Aby otrzymać dotację celową na zakup sprzętu, organy prowadzące będą musiały dysponować wkładem własnym na poziomie co najmniej 20 proc. wartości zadania objętego dofinansowaniem z budżetu.
Wysokość dotacji celowej przeznaczonej na zakup pomocy dydaktycznych będzie zależeć od wielkości szkoły:
* szkoły małe (do 100 uczniów) - mogą otrzymać do 90 tys. zł;
* szkoły średnie (do 300 uczniów) - mogą dostać do 140 tys. zł;
* szkoły duże (powyżej 300 uczniów) - mogą liczyć na kwotę do 200 tys. zł.
Zgodnie z programem, organy prowadzące, którym udzielono wsparcia, będą musiały zadbać o to, aby szkoły zrealizowały określone zadania związane ze stosowaniem TIK w nauczaniu, w tym powołanie szkolnego e-koordynatora i udział nauczycieli w szkoleniach z zakresu stosowania TIK w nauczaniu w ramach międzyszkolnych sieci współpracy oraz prowadzenia zajęć z wykorzystaniem TIK.
Ten program powinien zapoczątkować zasadniczą zmianę w podejściu do procesu nauczania w polskiej szkole, w którym w coraz większym stopniu powinny być wykorzystywane techniki informatyczne. Z doświadczeń większości europejskich państw wynika bowiem, że zastosowanie narzędzi informatycznych w edukacji zwiększa zaangażowanie uczniów w naukę i poprawia ich wyniki. Tymczasem w ogłoszonych przez OECD wynikach programu PISA 2009 (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) polscy uczniowie wypadli bardzo słabo pod względem kompetencji cyfrowych. Z badań przeprowadzonych w 2009 r. wynika, że co czwarty 15-latek w naszym kraju ma trudności z wyszukiwaniem potrzebnych informacji w internecie (nie osiąga podstawowego poziomu 2. w teście PISA), a jedynie 3 proc. uczniów wykazuje się wysokim poziomem umiejętności cyfrowych, w szczególności wyszukiwaniem i czytaniem informacji on-line (osiąga najwyższy poziom 5. w teście PISA).
Informacje nt. 'Cyfrowej szkoły' znajdują się także na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej (boczny banner) oraz Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.
Rząd zdecydował, że pilotażowo będzie realizowany program, którego głównym celem jest rozwijanie kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w edukacji. Chodzi o wspieranie modelu nauczania zapewniającego rozwijanie kreatywności, umiejętności współpracy i krytycznego myślenia uczniów, a także pozwalającego im na sprawne wyszukiwanie oraz twórcze wykorzystywanie dostępnych źródeł wiedzy.
Program opiera się na założeniu, że jednym z zasadniczych zadań współczesnej szkoły jest przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym, co oznacza, że powinni oni w szkole nabyć umiejętności posługiwania się TIK w procesie uczenia. Zadanie to ma być realizowane przez nauczycieli, którzy potrafią świadomie i umiejętnie wykorzystywać technologie informacyjno-komunikacyjne w edukacji.
Pilotaż będzie realizowany od kwietnia 2012 r. do końca sierpnia 2013 r. Weźmie w nim udział ok. 380 szkół. W ramach ewaluacji programu Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie będzie badał m.in. wpływ TIK na jakość i efekty kształcenia, a zwłaszcza podnoszenie podstawowych kompetencji uczniów (pisania, czytania, liczenia) oraz umiejętności społecznych i twórczych. Chodzi także o monitorowanie celu, jakim jest powiększenie bazy dydaktycznej szkół o nowoczesny sprzęt informatyczny. Od oceny efektów pilotażu będzie zależeć decyzja o realizacji programu wieloletniego.
Przedsięwzięcie „Cyfrowa szkoła' ma być realizowane w czterech obszarach:
„e-szkoła':
- wyposażenie (doposażenie) szkół podstawowych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia w nowoczesne pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji programów nauczania z wykorzystaniem TIK.
„e-uczeń':
- zapewnienie uczniom w klasach IV-VI szkół podstawowych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ogólnokształcących szkół muzycznych Istopnia dostępu do nowoczesnych pomocy dydaktycznych, wszczególności mobilnego sprzętu komputerowego.
„e-nauczyciel':
- przygotowanie nauczycieli do nauczania, komunikowania się zuczniami i rodzicami oraz prowadzenia dokumentacji szkolnej z wykorzystaniem TIK;
- przeszkolenie 40 „e-trenerów' i 1200 „e-moderatorów', którzy będą wspierać szkoły w realizacji zadań z zakresu stosowania TIK w praktyce szkolnej;
- organizacja sieci współpracy i szkolenia dla ok. 19 tys. szkolnych „e-koordynatorów', których zadaniem będzie szkolenie oraz wspieranie nauczycieli wnabywaniu idoskonaleniu umiejętności w pracy z wykorzystaniem TIK;
„e-zasoby edukacyjne (w tym e-podręczniki)':
- rozbudowa multimedialnych cyfrowych zasobów edukacyjnych na portalu „Scholaris' (znajdują się na nim materiały edukacyjne przeznaczone do prowadzenia zajęć lekcyjnych) oraz udostępnianie narzędzi, rozszerzających warsztat pracy nauczycieli, umożliwiających opracowywanie lekcji z wykorzystaniem TIK;
- przygotowanie nieodpłatnych e-podręczników, które będą dostępne na otwartym publicznym portalu edukacyjnym dla uczniów.
Założono, że szkoły uczestniczące w programie będą mogły wybrać do przetestowania jeden z dwóch wariantów, dotyczących wykorzystania przenośnych komputerów: 1) uczeń z mobilnego komputera korzysta wyłącznie w szkole - na lekcjach i w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych; 2) uczeń z mobilnego komputera korzysta w szkole, ale ma także możliwość wypożyczenia go do domu (dotyczy uczniów klas IV). Równolegle z tymi działaniami Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji będzie realizowało tzw. komponent badawczy, którego podstawowym zadaniem będzie przetestowanie innowacyjnych i alternatywnych - w stosunku do dwóch wymienionych wariantów - scenariuszy cyfryzacji szkół.
Na poziomie kraju program będzie koordynowany przez ministra edukacji narodowej we współpracy z ministrem administracji i cyfryzacji, na szczeblu wojewódzkim - przez wojewodów. Działania z zakresu „e-nauczyciel' i „e-zasoby edukacyjne' będą realizowane głównie przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, natomiast działania z obszaru: „e-szkoła' i „e-uczeń' mają wykonywać wojewodowie, organy prowadzące szkoły, a także Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Całkowity koszt programu to 61 mln zł. W 2012 r. na jego realizację przewidziano w budżecie państwa rezerwę celową w wysokości 50 mln zł (w tym 44 mln zł na zakup pomocy dydaktycznych). Wkład własny organów prowadzących oszacowano na co najmniej 11 mln zł. Na e-zasoby edukacyjne, w tym e-podręczniki w latach 2012-2015 zaplanowano do wydania 45,5 mln zł ze środków unijnych (Europejskiego Funduszu Społecznego). Na realizację zadań w obszarze e-nauczyciel przewiduje się przeznaczyć 20 mln zł środków unijnych (Europejski Fundusz Społeczny).
Kwalifikacji szkół do udziału w programie będzie dokonywał wojewoda spośród placówek, których organy prowadzące (samorząd terytorialny) wystąpiły z wnioskiem o udzielenie wsparcia finansowego na zakup pomocy dydaktycznych i innego sprzętu niezbędnego do realizacji programów nauczania z wykorzystaniem TIK.
Wsparcie finansowe zostanie udzielone organom prowadzącym szkoły - jednostkom samorządu terytorialnego - w formie dotacji celowej z budżetu państwa. Za te pieniądze będą mogły kupić m.in: przenośne komputery dla uczniów i nauczycieli, drukarki, skanery, tablice interaktywne, projektory multimedialne. Aby otrzymać dotację celową na zakup sprzętu, organy prowadzące będą musiały dysponować wkładem własnym na poziomie co najmniej 20 proc. wartości zadania objętego dofinansowaniem z budżetu.
Wysokość dotacji celowej przeznaczonej na zakup pomocy dydaktycznych będzie zależeć od wielkości szkoły:
* szkoły małe (do 100 uczniów) - mogą otrzymać do 90 tys. zł;
* szkoły średnie (do 300 uczniów) - mogą dostać do 140 tys. zł;
* szkoły duże (powyżej 300 uczniów) - mogą liczyć na kwotę do 200 tys. zł.
Zgodnie z programem, organy prowadzące, którym udzielono wsparcia, będą musiały zadbać o to, aby szkoły zrealizowały określone zadania związane ze stosowaniem TIK w nauczaniu, w tym powołanie szkolnego e-koordynatora i udział nauczycieli w szkoleniach z zakresu stosowania TIK w nauczaniu w ramach międzyszkolnych sieci współpracy oraz prowadzenia zajęć z wykorzystaniem TIK.
Ten program powinien zapoczątkować zasadniczą zmianę w podejściu do procesu nauczania w polskiej szkole, w którym w coraz większym stopniu powinny być wykorzystywane techniki informatyczne. Z doświadczeń większości europejskich państw wynika bowiem, że zastosowanie narzędzi informatycznych w edukacji zwiększa zaangażowanie uczniów w naukę i poprawia ich wyniki. Tymczasem w ogłoszonych przez OECD wynikach programu PISA 2009 (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) polscy uczniowie wypadli bardzo słabo pod względem kompetencji cyfrowych. Z badań przeprowadzonych w 2009 r. wynika, że co czwarty 15-latek w naszym kraju ma trudności z wyszukiwaniem potrzebnych informacji w internecie (nie osiąga podstawowego poziomu 2. w teście PISA), a jedynie 3 proc. uczniów wykazuje się wysokim poziomem umiejętności cyfrowych, w szczególności wyszukiwaniem i czytaniem informacji on-line (osiąga najwyższy poziom 5. w teście PISA).
Informacje nt. 'Cyfrowej szkoły' znajdują się także na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej (boczny banner) oraz Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.