Edukacja to inwestycja, a nie koszt. Dlatego z niepokojem przyjęliśmy kolejną już zapowiedź prezydenta Rafała Trzaskowskiego o ograniczeniu funduszy na oświatę. Widzimy, że wydatki na oświatę rosną. Dlatego rząd corocznie zwiększa nakłady na edukację, z czego Warszawa również korzysta.

Dziś subwencja oświatowa wynosi prawie 50 mld zł i jest wyższa o prawie 10 mld zł., w porównaniu z rokiem 2015! Przekłada się to również na wyższą subwencję oświatową dla m. st. Warszawy, która od 2015 r. jest wyższa o ponad 50 proc. i łącznie wynosi ponad 2,2 mld zł!

Prezydent Warszawy nagminnie publicznie opowiada, że rząd nie wspiera władz samorządowych i nie przekazuje odpowiednich środków m.in. na działania edukacyjne. Jednak gdy popatrzymy na liczby i realne działania rządu wygląda to zupełnie inaczej.

Dochody Warszawy stale rosną, jak i kwoty rządowych środków przekazywanych na edukację młodych mieszkańców Warszawy. Co więcej, część rządowego wsparcia władze wprost odrzucają albo z niego nie korzystają. Tak było w przypadku darmowych środków ochrony – maseczek i płynów do dezynfekcji – tylko 58 proc. warszawskich placówek zgłosiło takie zapotrzebowanie.

Zajęcia dodatkowe

Niepokojące są działania władz Warszawy dotyczące zmniejszenia liczby godzin zajęć dodatkowych w szkołach oraz czasu pracy przedszkoli i świetlic szkolnych. To wiadomość, którą rodzice, szczególnie najmłodszych dzieci, przyjmują ze zdziwieniem i niedowierzaniem. Nie wszystkie rodziny mogą pozwolić sobie na udział dzieci w zajęciach dodatkowych i nie wszyscy rodzice mają możliwość odbierać dzieci z przedszkola czy szkoły wcześniej.

Apelujemy do władz Warszawy o zmianę decyzji i przywrócenie tych rozwiązań, dzięki którym placówki oświatowe mogą w pełni wspierać rodziców, w szczególności w tym trudnym dla nas wszystkich czasie.  

Pieniądze dla Warszawy

Po raz kolejny zwracamy uwagę na to, że subwencja oświatowa i dotacje państwowe nie są jedynym źródłem finansowania zadań oświatowych. Zgodnie z polskim prawem zadania te powinny być finansowane również z dochodów własnych samorządów.

Warto również dostrzec, że tylko w ostatnich 3 latach Warszawa otrzymała dodatkowo ok. 38 mln zł z rezerwy 0,4 proc części oświatowej subwencji ogólnej, między innymi na: wyposażenie w pomoce dydaktyczne pracowni przyrodniczych w szkołach podstawowych, doposażenie pomieszczeń do nauki w nowo wybudowanych budynkach oraz nowych pomieszczeń do nauki pozyskanych w wyniku adaptacji. To realna pomoc dla szkół!

Wzrost wpływów do budżetu miasta

Subwencja oświatowa jest głównym źródłem finansowania zadań oświatowych przez państwo, ale nie jedynym. Samorządy na finansowanie szkół mają również zapewnione dotacje oraz dochody własne, a te dzięki dobrej koniunkturze gospodarczej i uszczelnieniu systemu podatkowego rosły w bezprecedensowym tempie.

Odnosząc się do sytuacji finansowej Warszawy należy zauważyć, że dochody miasta ogółem wzrosły w roku 2019 w stosunku do roku 2016 o 3,4 mld zł (23 proc).

Na przestrzeni kilku lat rośnie też udział w dochodach podatkowych Warszawy. Udział w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) w 2019 r. wynosił 6,3 mld zł, wzrósł on w stosunku do 2016 r. o 1,7 mld zł, tj. o 36,1 proc. Udział w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) w 2019 r. wynosił 975 mln zł, i wzrósł w stosunku do 2016 r. o 0,4 mld zł, tj. o 57,9 proc.

Nie jest również prawdą, że miasto musi coraz więcej środków przeznaczać na oświatę. Wydatki bieżące Warszawy na oświatę nominalnie rosną, ale spada ich udział w wydatkach ogółem. Udział wydatków bieżących na oświatę w porównaniu do wszystkich wydatków Warszawy systematycznie spada. W 2015 wynosił 18,5 proc., natomiast w 2019 już tylko 17,4 proc. Oznacza to, że wydatki oświatowe stanowią coraz mniejszą część wydatków m. st. Warszawy.

Kolejny raz zwracamy się z apelem do władz Warszawy o to, aby zastanowiły się nad priorytetowością i celowością swoich wydatków i zamiast inwestować w strefy relaksu przeznaczyć finanse na zajęcia dodatkowe dla dzieci.

Podkreślamy, że edukacja to inwestycja, a nie koszt. Wychowanie przyszłych pokoleń i dobra edukacja to kwestie, które przez polski rząd traktowane są priorytetowo. W taki sposób powinny być również postrzegane przez władze samorządowe.

Liczymy na to, że władze Warszawy, zgodnie z prośbą rodziców, wycofają się z niekorzystnych zmian w warszawskich szkołach.

Anna Ostrowska
Rzecznik Prasowy MEN